Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Ξιφηφόρου (Αποδούλου)

Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Ξιφηφόρου (Αποδούλου)

Ο μονόχωρος, καμαροσκέπαστος* Ναός του Αγίου Γεωργίου του Ξιφηφόρου βρίσκεται σε αγροτική τοποθεσία βόρεια του χωριού Αποδούλου. Από τον προγενέστερο ναό που υπήρχε στην ίδια θέση σώζεται ο βόρειος τοίχος και ο ανατολικός με την αψίδα του ιερού. Σε επόμενη φάση προστέθηκε νότια ένα ακόμη κλίτος το οποίο κατέρρευσε. Από το δεύτερο κλίτος διασώθηκε ο βόρειος τοίχος με τρία οξυκόρυφα, τυφλά αψιδώματα. Στο κεντρικό αψίδωμα* υπάρχει η είσοδος στον Ναό με οξυκόρυφο ανακουφιστικό τόξο το οποίο έφερε παράσταση του Αγίου Γεωργίου. Στους πλάγιους τοίχους του σωζόμενου ναού ανοίγονται ανά τρία, τυφλά, οξυκόρυφα αψιδώματα*. Χαμηλά στους τοίχους εικονίζονται παραστάσεις ολόσωμων αγίων. Στα τυφλά αψιδώματα υπάρχουν οι παραστάσεις της Κοίμησης της Θεοτόκου και των έφιππων Αγίων Δημητρίου και Γεωργίου. Ο Άγιος Γεώργιος κρατά στο δεξί χέρι ξίφος -εξ ου το επίθετο ξιφηφόρος- και φέρει έξεργο φωτοστέφανο. Ακολουθεί μία ζώνη με στηθαίους αγίους σε ορθογώνια πλαίσια και σκηνές από τον κύκλο του αγίου Γεωργίου. Από τον ευαγγελικό κύκλο διακρίνονται στην καμάρα οι παραστάσεις της Ανάληψης, της Υπαπαντής, της Μεταμόρφωσης, της Προδοσίας, του Λίθου, ενώ στο ιερό αυτή της Ανάληψης. Στο τεταρτοσφαίριο της κόγχης* εικονίζεται ο Παντοκράτορας και στον ημικύλινδρο συλλειτουργούντες ιεράρχες ενώπιον του Μελισμού. Ο διάκοσμος αποδίδεται σε ένα λαϊκό ζωγράφο των μέσων του 14ου αι., ο οποίος γνώριζε ιδιαίτερα καλά τις εικονογραφικές εξελίξεις της Παλαιολόγειας τέχνης. Στον ίδιο καλλιτέχνη οφείλεται η διακόσμηση των Ναών της Παναγίας στο Σμιλέ Αμαρίου και της Παναγίας στο Ρουσοσπίτι Ρεθύμνου.
[Πηγή: Μιχάλης Γ. Ανδριανάκης – Κωνσταντίνος Δ. Γιαπιτσόγλου (2012). Χριστιανικά Μνημεία της Κρήτης. Ηράκλειο, σ. 316-317].

_____

*καμαροσκέπαστος ναός: τύπος ναού που στεγάζεται με ημικυλινδρική καμάρα.

*αψίδωμα: καμπύλο ή τοξωτό κατασκεύασμα. Τα αψιδώματα στη βυζαντινή και υστεροβυζαντινή ναοδομία κοσμούσαν συχνά την εξωτερική όψη των τοίχων προσδίδοντας πλαστικότητα και χάρη στα κτίρια.

*οξυκόρυφο αψίδωμα: αψίδωμα του οποίου οι καμπύλες πλευρές απολήγουν σε μια μυτερή γωνία στην κορυφή του.

*κόγχη: ημικυκλική εσοχή σε τοίχο.

Κοινοποίηση σε…

Τοποθεσία στο χάρτη

Φωτογραφίες

Μετάβαση στο περιεχόμενο